Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi (NEVÜ) Kültür Kulübü tarafından Prof. Dr. Yavuz Kartallıoğlu’nun konuşmacı olduğu “Osmanlı Konuşma Dili-Osmanlı Nece Konuşurdu?” adlı konferans düzenlendi.
NEVÜ Kültür Kulübü tarafından Fen Edebiyat Fakültesi Prof. Dr. Zeynep Korkmaz Konferans Salonu’nda gerçekleştirilen konferansa Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Bölüm Başkanı Prof. Dr. Mehmet Çeribaş, Fen-Edebiyat Fakültesi Öğretim Üyeleri ve öğrenciler katıldı.
Konferans Kültür Kulübü akademik danışmanı Arş. Gör. Dr. Doğan Çolak’ın açış konuşmasıyla başladı. Çolak’ın yaptığı konuşmanın ardından Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Bölümü öğretim üyesi ve Yunus Emre Enstitüsü Türkçe Öğretim Merkezi Müdürü Prof. Dr. Yavuz Kartallıoğlu, konuşmasında ‘farklı bakış açısı ve yaklaşımıyla’, Osmanlı Türkçesi araştırmalarında bugüne kadar üzerinde pek durulmamış konulara dikkat çekti.
“Osmanlıca Türkçesi, Türk dilinin bir dönemidir”
Prof. Dr. Kartallıoğlu, Osmanlı Türkçesinin yazı dili ile konuşma dilini karşılaştırarak 17. ve 18. yüzyıllarda yazılmış eserlerden aldığı görsellerle zenginleştirdiği konuşmasında, Osmanlı Türkçesinin, Osmanlı Devleti zamanında kullanılan özellikle İstanbul’un fethinden sonra devletin büyümesine paralel olarak gittikçe gelişen Türk dilinin 15. yüzyıldan başlayarak 20. Yüzyılın başlarına kadar kullanılan bir dönemi olduğunu söyledi. Bu dönemle ilgili çalışmaların genel olarak Arap kökenli Türk Alfabesi ile verilen eserler üzerinden gerçekleştirildiğini belirterek “Özellikle İstanbul’un fethinden sonra Osmanlı Devleti’ne dünyanın çeşitli ülkelerinden gelen tercüman, bilim insanı, tüccar ve din adamı gibi bazı yabancılar Türkçe öğrenmiş; hem o dönemin imlasına vakıf olmuşlar hem de konuşulan Türkçeyi duyma imkânı bulmuşlardır. Yabancıların bazıları kendi kullandıkları Latin, Ermeni ve Kiril harflerini kullanarak Türkçeye dair sözlük, gramer ve konuşma kılavuzları yazmışlardır. Bu eserlerde özellikle Osmanlı Devleti zamanında konuşulan Türkçeye dair çok önemli kayıtlar vardır. Çoğunluğu Latin harfli olan bu kayıtları takip ederek Batı Türkçesinin konuşma dili, ses tarihini daha bilimsel olarak incelemek mümkündür. Şemseddin Sami gibi Türkçeyle ilgili önemli sözlükler vermiş bazı yazarlar da 19. yüzyılın sonunda eserlerinde Latin harfli yazımlara yer vermişlerdir. Latin harfli Osmanlı Türkçesi metinleri vasıtasıyla o dönemi yorumlayıp bilimsel verilere ulaşmaya çalışmak Türkoloji’de yeni bir alan olarak gelişmektedir. Osmanlı Türkçesinin bilimsel grameri de ancak bu eserleri kullanarak yazılabilir” dedi.
Konuşmasının ardından soru-cevap bölümünde öğrencilerin sorularını yanıtlayan Kartallıoğlu’na Prof. Dr. Mehmet Çeribaş tarafından plaket ve Çeribaş’ın önerisiyle Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Bölümü üçüncü sınıf öğrencisi Meryem Körlü tarafından katılım belgesi verildi.
Konferans hatıra fotoğrafı çekimlerinin ardından sona erdi.
